НАШРИ РӮЙХАТТИ СИЁҲИ 7 КОРХОНАИ ҚАРЗДОРТАРИН: ДАР ҶОИ ЯКУМ – ШИРКАТИ БЕГ САБУР
«Азия Плюс» бо такя бо омори расмии Кумитаи андоз рӯйхатти сиёҳи корхонаҳои қарзашон аз андоз аз ҳама зиёдро нашр кард. Ҳаҷми умумии қарзи андоз дар Тоҷикистон дар 9 моҳи ссоли 2021 дар маҷмӯъ 844 миллион сомониро ташкил дода, шумораи умумии қарздорони андоз 35 ҳазор шахсони алоҳида ва ширкату корхонаҳоро дар бар мегирад.Вале 291 миллионов сомонӣ ($25,7 млн) ё наздики 35% аз ҷамъи қарзи андоз ин қарзи ҳамагӣ 7 корхонаи бузург будааст. Ин корхонаҳо аз ҳама зиёд андози худро насупурдаанд:
- «Тоҷиктелеком» 86 млн сомонӣ, ё ҳудуди $7,6 млн
- Нирӯгоҳи Роғун ГЭС 67 млн сомонӣ, ё наздики $6 млн
- Ширкати алюминийи Тоҷикистон ТАЛКО 38 млн сомонӣ, ё $3,3 млн
- Нирӯгоҳи Сангтӯда-1 36 млн сомонӣ, ё $3,2 млн
- Фурудгоҳи Душанбе 31 млн сомонӣ, ё $2,75 млн
- «Талко Ресурс» 17 млн сомонӣ, ё $1,5 млн
- «Алюминсохтмон» 16 млн сомонӣ, ё $1,4млн
Андозҳо то 70% қисми даромади буҷаи давлатии Тоҷикистонро таъмин мекунанд.
Бо вуҷуди мавқеи монополисташ дар бозори алоқа ва Интернет, ширкати давлатии “Тоҷиктелеком”, ки таҳти идораи Хадамоти алоқаи Бег Сабур қарор дорад, инак чандин сол боз паиҳам дар раъси рӯйхатти сиёҳи ширкатҳои аз андоз қарздор ҷой гирифтааст.
“Азия Плюс” ёдовар шудааст, ки тобистони соли ҷорӣ ҳукумати Тоҷикистон бо қабули як қарор 11 миллион сомонӣ қарзи “Тоҷиктелеком”, аз ҷумла 5,5 миллион сомонӣ қарзаш аз андоз ва 5,5 миллион сомонӣ ҷаримаҳои ҷамъшудаашро бекор кард. Ва ин имтиёз ба ширкате дода шуд, ки бозори Интернетро дар Тоҷикистон пурра монополия кардааст ва дигар ширкатҳо маҷбуранд, ки Интернетро фақат ва фақат аз ин корхонаи марбут ба Бег Сабур бихаранд.
Коршиносони масоили иқтисодӣ чунин ҳолатро як монеаи бузург дар роҳи рушди Интернет дар Тоҷикистон мешуморанд. Созмонҳои байналмилалии молиявӣ низ чандин бор ба ҳукумати Тоҷикистон тавсия додаанд, то ширкати “Тоҷиктелеком”-ро барҳам дода, ба ширкатҳои дигар дар бозори алоқа ва Интернет озодии бештар ва имкони бештари рушд фароҳам биорад.
