Эҳтимоли пайдо шудани ноҳияи нав дар Душанбе. Пешниҳоди Чағониён номгузорӣ шудани он
Чағониён дар асрҳои X-XI яке аз марказҳои инкишофи адабиёт ва забони адабии тоҷик ба шумор мерафт.
Сурат: ВикипедияБо васеъ шудани ҳудуди шаҳри Душанбе пойтахти Тоҷикистон дигар хурдтарин шаҳр байни пойтахтҳои собиқ Иттиҳоди Шӯравӣ нест. Акнун Душанбе аз лиҳози қаламрав 12-ум пойтахти кишварҳои узви Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил буда, аз шаҳрҳое амсоли Кишинёв, Бишкек ва Таллин пеш гузашт.
Ояндаи наздик дар идоракунии маъмурӣ-ҳудудии шаҳри Душанбе метавонад тағйирот сурат гирифта, дар харитаи он ноҳияи нав арзи вуҷуд кунад.
Мудири шуъбаи иқтисоди нашрияи “Садои мардум” Сайфиддин Суннатӣ пешниҳод намудааст, ки ба ақидааш пас аз тақсими ноҳияи бузургтарини шаҳр - Сино, ноҳияи нав пайдо шуда, он Чағониён номгузорӣ шавад.
Ӯ далелҳои худро бо он асоснок мекунад, ки дар давраи ҳукмронии сулолаи Сомониён Душанбе тобеи ҳокимони Чағониён буд. Ба гуфти олимони муътабар Саид Нафисӣ ва академик Абдулғанӣ Мирзоев, «Чағониён дар он вақт водии имрӯзаи Сурхондарё ва Ҳисоротро ифода менамуд». Ба гуфти доктори илмҳои филология Амирбек Ҳабибзода, ҳудуди Чағониён аз вилоятҳои Қашқадарё ва Сурхондарёи Ӯзбекистони ҳозира шурӯъ гардида, водии Ҳисорро то ноҳияи Оби Гарми Тоҷикистон дар бар мегирифт.
Ҳокимони Чағониён шоирону нависандагони форсзабонро дастгирӣ мекарданд. Байни онҳо метавон аз Муҳтоҷи Чағонӣ, Мунҷиқи Тирмизӣ, Дақиқӣ, Маъруфӣ, Лабибӣ ва дигарон ном бурд. Дар ин бора маълумотҳо дар китоби Мирзоев “Муосирони Рӯдакӣ” гувоҳи медиҳанд, ки соли 1958 нашр шуда буд.
“Ҳамин тариқ, Чағониён дар асрҳои X-XI яке аз марказҳои инкишофи адабиёт ва забони адабии тоҷик ба шумор мерафт, - навиштааст муаллифи мавод. - Аз ин рӯ, ба ноҳияи панҷуми шаҳри Душанбе гузоштани номи Чағониён арҷгузории навбатӣ ба таърихи ғании миллат хоҳад буд”.
Дар шаҳрдории Душанбе мегӯянд, масъалаи ташкили воҳиди нави маъмурӣ баррасӣ нашуда, айни замон қабулу интиқоли қаламравҳо аз идоракунии ноҳияи наздишаҳрии Рӯдакӣ ба тавозуни пойтахт ҷараён дорад.
Нимаи аввали соли равон Маҷлиси пойтахт қарори раиси шаҳри Душанбе Рустами Эмомалиро дар бораи муқаррар намудани ҳудудҳои нави шаҳр тасдиқ кард.
Мувофиқи ин қарор, ҳудуди шаҳри Душанбе ба андозаи 7,66 гектар васеъ шуда, ба 20,32 ҳазор гектар расонида шуд.
Мувофиқи Нақшаи генералии шаҳр, ин ҳудуд соли 2040 то 25 ҳазор гектар ва пас аз соли 2040 - то ба 30 ҳазор гектар васеъ мешавад.
Васеъшавии ҳудуд (қаламрав)-и шаҳр бо назардошти афзоиши шумори аҳолии пойтахт ба ҳисоб гирифта шудааст.
Бино ба пешгӯйиҳо дар ин маврид, то он замон шумори аҳолии пойтахти Тоҷикистон то 1,5 млн нафар зиёд шуда метавонад.
